Cảm lạnh và cúm không sử dụng kháng sinh theo khuyến nghị của ECDC

Có nhiều thứ mỗi chúng ta có thể làm để giúp hạn chế việc phát triển của kháng thuốc kháng sinh và tốc độ lây lan của vi khuẩn kháng thuốc.

Hình 1. Sơ đồ tổng quan về một số việc bạn có thể tự làm để giúp hạn chế vấn đề kháng thuốc kháng sinh.

Sử dụng kháng sinh một cách thông minh

• Xem các chẩn đoán của chuyên gia chăm sóc sức khỏe và không yêu cầu thêm kháng sinh, thay vào đó hãy hỏi những cách khác giúp cải thiện tình trạng.
• Không tự sử dụng kháng sinh hoặc sử dụng thuốc cũ của lần ốm trước.
• Tuân thủ hướng điều trị nếu bạn được kê một đợt kháng sinh.

Tại sao phải sử dụng kháng sinh đúng cách?

Sử dụng kháng sinh không đúng làm tăng tốc độ phát triển và lây lan của vi khuẩn kháng thuốc. Hơn nữa, việc dùng thuốc kháng sinh cũng có nhiều tác dụng phụ như tiêu chảy, các phản ứng dị ứng và sự tồn tại của các vi khuẩn kháng thuốc trong cơ thể (tìm hiểu thêm ở trang https://www.reactgroup.org/toolbox/understand/why-should-i-care/). Vì vậy chỉ nên dùng kháng sinh khi cần thiết.

Nhiều loại nhiễm trùng như cảm lạnh thông thường hay cúm gây ra bởi virus và không thể được điều trị bằng kháng sinh. Thậm chí một số bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn có thể khỏi bằng hệ thống miễn dịch mà không cần dùng kháng sinh. Vì các loại kháng sinh khác nhau được sử dụng cho các loại nhiễm trùng do các loại vi khuẩn khác nhau nên việc lựa chọn kháng sinh rất phức tạp và yêu cầu có chuyên môn về lĩnh vực y tế. Các loại thuốc cũ có thể có hoạt tính thấp hơn và nó không phát huy tác dụng.

Hình 2. Thuốc kháng sinh không có tác dụng chống lại cảm lạnh và cúm (chiến dịch ngày nâng cao nhận thức về kháng sinh của Châu Âu, ECDC).

Giữ gìn sức khỏe

• Rửa tay và khuyên người khác cũng rửa tay của họ.
• Tiêm phòng và đảm bảo các thành viên khác trong gia đình cũng được tiêm. Có nhiều loại vaccin được sử dụng rộng rãi và an toàn bảo vệ chống lại các loại vi khuẩn gây bệnh như bại liệt và ho gà. Một số loại vaccin phải được tiêm nhắc lại để duy trì hiệu quả bảo vệ, hãy nhớ ghi chú thời gian tiêm vaccin của mình và đặt thông báo cho lần sau.
• Chuẩn bị và nấu thức ăn hợp vệ sinh: rửa tay trước, trong và sau khi sơ chế thực phẩm, nấu thịt với nhiệt độ được khuyến nghị, để thịt sống riêng biệt với rau và dụng cụ ăn uống. Thực hiện các biện pháp đảm bảo nguồn nước sạch.
• Tránh lây lan bệnh: ở nhà và nghỉ ngơi khi bạn bị bệnh truyền nhiễm.

Tại sao phải giữ gìn vệ sinh và tiêm vắc xin đầy đủ?

Cách tốt nhất để không phải sử dụng kháng sinh là hạn chế các nguy cơ nhiễm trùng ngay từ đầu.

Vệ sinh tay đúng cách có thể ngăn ngừa sự lây lan của vi sinh vật và các bệnh truyền nhiễm. Vaccin đã chuẩn bị cho hệ thống miễn dịch của bạn để nó có thể ngăn chặn sự tấn công của các vi sinh vật cụ thể và bảo vệ chống lại các bệnh nhiễm trùng. Ngoài việc bảo vệ người được tiêm chủng, việc tiêm chủng rộng rãi cũng làm giảm sự lây nhiễm trong xã hội. Thực phẩm sống và nấu không hợp vệ sinh có thể chứa vi sinh vật gây bệnh. Hạn chế lây lan dịch bệnh bằng cách sử dụng vaccin, vệ sinh nhà ở đúng cách và ở nhà khi bị lây nhiễm sẽ giúp làm giảm việc kê đơn và sử dụng kháng sinh trong cộng đồng. Xem video bên dưới về kháng sinh của WHO:  Cuộc vận động thận trọng khi dùng thuốc.

Nâng cao nhận thức cộng đồng về kháng sinh?

• Tìm hiểu về vi khuẩn và kháng kháng sinh.
• Hướng dẫn người khác về vi khuẩn và tình trạng kháng thuốc kháng sinh, đồng thời nói cho họ biết về các hành động có thể hạn chế vấn đề này.
• Trở thành người hiểu biết nhất về vấn đề kháng kháng sinh: giúp nâng cao nhận thức trong cộng đồng, khởi xướng các hoạt động và là tấm gương cho người khác trong vấn đề này.

Tại sao phải nâng cao nhận thức xã hội về kháng sinh?

        – Để giải quyết vấn đề kháng thuốc kháng sinh, cần phải thay đổi hành vi ở tất cả các tầng lớp xã hội. Cần có kiến thức về lý do tại sao cần phải hành động vì lợi ích của bạn thân cũng như lợi ích của xã hội và những cách có thể làm để chống lại các thách thức của tình trạng kháng kháng sinh.

        – Bằng cách nâng cao nhận thức, nhiều người có thể được truyền cảm hứng để hành động, tăng cơ hội thành công trong việc hạn chế sự xuất hiện và lây lan của các loại vi khuẩn kháng thuốc và giữ gìn được nguồn thuốc chữa bệnh cho các thế hệ tương lai.

Hi vọng ở Việt Nam sớm có những hoạt động những chương trình tương tự như cục ngăn ngừa dự phòng bệnh tật Châu âu ( ECDC) để nâng cao nhận thức không chỉ đội ngũ y tế y bác sỹ, dược sỹ mà toàn thể người dân chung tay giảm tình trạng Kháng thuốc kháng sinh.

Viên Minh Đường

Phòng mạch đông y cho mẹ và bé.